pt

نگاهی به زندگی و آثار گاس کویجر

۰۲ مرداد ۱۳۹۱

نگاهی به زندگی و آثار گاس کویجر؛ برنده جایزه آسترید لیندگرن 2012

جایزه آسترید لیندگرنکه از سال 2002 هر سال به یاد این بانوی نویسنده و خالق «پی‌پی جوراب بلنده» اهدا می‌شود، به ارزش 5 میلیون کرون سوئد، بزرگترین جایزه ادبیات کودک و نوجوان و دومین جایزه بزرگ ادبیات در جهان است. گاس کویجر،نویسنده هلندی توانست از میان 184 نامزد از 66 کشور دنیا که برای جایزه یادبود استرید لیند گرن سال 2012 معرفی شده بودند نام خود را به عنوان برنده این رقابت در تاریخ ثبت کند.

20 مارس 2012 اسم برنده جایزه آسترید لیندگرن 2012 اعلام شد؛ گاس کویجر، نویسنده هلندی. او در سراسر دنیا خیلی شناخته شده نیست اما این جایزه او را معروف کرد. کتاب‌های وی در هلند، آلمان و بلژیک طرفداران زیادی دارد و با اقتباس از بعضی کتاب‌های او فیلم ساخته شده است. 

گاس کویجر در رشته کارشناسی تعلیم و تربیت تحصیل و برای نوشته‌هایش جوایز متعددی کسب کرده که جایزه قلم طلای سال 1976، 1979، 2000 و 2005 از جمله آن‌هاست. 

گاس کویجر اول آگوست 1942 در آمستردام هلند متولد شد و هنوز همان‌جا زندگی و کار می‌کند. او از ابتدا تصمیم داشت معلم شود و در نتیجه سرانجام به عنوان معلم مدرسه ابتدایی مشغول کار شد و در فاصله سال های 1967 تا 1973 به این کار پرداخت. 

او نخستین کارش در زمینه ادبیات کودک را از دهه 70 که کتاب‌های کودکان به عنوان سلاحی برای ساختن دنیای بهتر شناخته شدند شروع کرد. کویجر که سال 1968 داستان‌های کوتاهی برای مجله «هلندز ماند بلاد» نوشته بود، سال 1971 مجموعه داستان‌های کوتاهش را منتشر کرد. برای ادامه این مسیر  تدریس را سال 1973 رها کرد و همان سال نخستین رمانش را با عنوان «دختر آن زن» نوشت. در سال 1975 نخستین کتاب کودکش را با نام «عروسک های دور انداخته شده» منتشر کرد که جایزه قلم طلای 1976 را برایش به ارمغان آورد. این جایزه معتبرترین جایزه برای نویسندگان کتاب کودک در هلند است. این کتاب نخستین کتاب از یک مجموعه 5 جلدی درباره دختری به نام مدلیف است. با اقتباس از این مجموعه در سال 1994 فیلمی با عنوان «خراشیدن روی میز» ساخته شد و از مجموعه کتاب های «پولک» او که در فاصله سا ل ها ی 1999 تا 2001 نوشته شد در سال 2003 فیلم «پولک» خلق شد. یک مجموعه تلویزیونی نیز از این کتاب ساخته شده است. 

او سرانجام  سال 2012 برنده جایزه یادبود استرید لیندگرن شد که ارزش آن 5 میلیون کرون سوئد (467000 پوند) است و گرانترین جایزه ادبی کودک در دنیا محسوب می‌شود. هرچند دولت بریتانیا با حضور 17 شرکت کننده بیشترین تلاشش را برای بردن این جایزه به کار بست، اما این کویجر بود که نام خود را به عنوان برنده ثبت کرد. 

او برنده چند جایزه ادبی دیگری هم شده که جایزه ادبی کودکان آلمان و قلم طلا به عنوان بزرگترین جایزه ادبی کودکان هلند و جایزه بین‌المللی هلند برای ادبیات کودک و نوجوان از جمله آن‌هاست. آثار او به زبان‌های انگلیسی، سوئدی، آلمانی، ایتالیایی و ژاپنی ترجمه شده است. او بیش از 30 عنوان کتاب فقط برای نوجوانان نوشته است.

اعضای هیات داوران و متخصصان ادبیات کودک این نویسنده هلندی را برای واقعگرایی عمیق، طنز ظریف و پرواز رویایی از تصورات جالب، شایسته دریافت این جایزه دانسته اند. به گفته گروه داوری جایزه آسترید لیندگرن، گاس کویجر مشکلاتی که در جامعه امروز با آن مواجه می‌شویم و سوال‌های مهم زندگی را بی‌طرفانه و با درک و فهم بالا به تصویر می‌کشد. سبک او خلاصه، دقیق و زیباست و توانایی‌اش در بیان موضوع‌های مهم با کمترین کلمات بی‌نظیر است. در تقدیر نامه او آمده است:«... او تحمل ظلم و ستم به بچه ها را ندارد و احترام زیادی برای آن‌ها قایل است. کویجر سبک ساده روشن و دقیق خود را با بینش عمیق فلسفی و بیان شاعرانه دلپذیر تطبیق می‌دهد. او در آن واحد هم به جنبه‌های ناسازگاری کودک می‌پردازد و هم درک هوشمندانه نوجوان از دنیای بزرگسالان را به تصویر می‌کشد. 

گاس کویجر همچنین به موضوع‌های مذهبی ،اجتماعی و امثال آن هم پرداخته و پیام اصلی کتاب‌هایش تحمل و بردباری، درک و فهم و روشن فکری است. طبق نظر داوران جنبه‌های ناسازگاری کودکان همیشه در اثرهای او آشکار است.

«کتاب همه چیز» او در سال 1951 می گذرد و درباره توماس یک بچه 9 ساله وحشت زده است که پدرش بیمار روانی است و همسرش را کتک می‌زند. توماس با زنی در همسایه بغل دستی شان آشنا می‌شود و شروع به نوشتن خاطراتش می‌کند که «کتاب همه چیز» نام دارد. نخستین چیزی که او می‌نویسد این است که وقتی بزرگ شد می‌خواهد شاد باشد. این داستانی بسیار قابل لمس است و کویجر در آن احترامش نسبت به بچه ها را نشان می‌دهد. 

از آن جا که جایزه آسترید لیندگرن در سال 2002 توسط دولت سوئد بنا نهاده شد و بر خلاف دیگر جایزه‌های ادبی هزینه آن تنها توسط دولت مرکزی تامین می‌شود، در مراسم اهدای جایزه کویجر علاوه بر سپاسگزاری از حضار و کسانی که این جایزه را بنا کردند، از کشور سوئد که میزبان این مراسم بود هم خیلی تشکر کرد. او گفت: سوئد عزیز ،شما در دنیا تنها کشوری هستید که ثابت کردید به مطالعه کودکانتان اهمیت می‌دهید. البته آسترید لیندگرن هم به شما آموخت. اما کدام کشور با تدبیری است که به آموزش‌های نویسندگانش گوش ‌دهد. ولی سوئد چنین کاری می‌کند. کویجر در پایان صحبت‌هایش گفت: روزی پسری به من گفت که مطالعه کردن برای او مثل سقوط آزاد در ذهنش است. بنا بر این من این سقوط آزاد را برای همه شما آرزو می‌کنم.

کتاب شناسی کویجر: 

کویجر در سال 1975 کتاب های «مردی با چکش»، «سوراخی در مرز» و «عروسک‌های دور انداخته شده» را منتشر کرد و «سه روز وحشتناک» و «مردم بزرگ، جایی که می‌توانی سوپ بهتری بپزی» را سال بعد به بازار فرستاد. سال 1977 او دو کتاب «بابا یه سگه» و «روی سرت در خاکروبه» را نوشت و در سال بعد «خراش های روی میز» و «چطور مامان مایک مادر گیجش را پیدا کرد» را نوشت.

حاصل کار او در سال 1979 دو کتاب با عنوان «من در یک صندلی زندگی می کنم» و «یک کله پر از ماکارونی» بود. در سال 1980 او سه کتاب منتشر کرد که شامل «مژه ها، چاپ تازه رز»، «بچه خوار شده» و «اشک هایی که از کله من می‌پرند» بودند. «بحران ها و کچلی»، «کتاب بزرگ دیزی» و «مرغابی زیر آب می رود» در سال 1983 منتشر شدند و سال بعد کتاب «سنگ‌های سیاه» منتشر شد. «سرزمین پرنده هورنبیل» در سال 1985 به بازار آمد. حاصل کار کویجر در سال 1986 کتاب «شاهزاده جوان» بود و سال بعد نیز «شانس تین و هنر از دست دادن» و «شانس تین و جزیره اسرارآمیز » را منتشر کرد. 

«شانس تین و هنر دیزی» سال 1989، «نجات دهنده آفریقا» 1989، «اوله» 1990، «پرنده آمستردام» 1992، «انطباق زیر جهان» 1993، «شانس بزرگ تین» و «قصه های جاناتان» 1996، «باهم برای همیشه، آمین» 1999، «آن‌جا بودن زیباست»، «شادی شبیه رعد است»، «اندام بویایی» سال 2000، «با باد کنار دریا»، «صدای پولک را می شنوم! 2001 هدیه کودکانه» 2001، «پولک» 2003، «کتاب همه چیز» 2004، «چطور یک چیز کوچک می کشد» 2006، «کشتن یک انسان» 2007، «چطور خوشحالم؟» 2009 و «تیراندازی و نفرت پوست کن‌ها» در سال 2011 مجموعه آثار این نویسنده پرکار را تشکیل می‌دهند. 

.

منبع خبرگزاری ایبنا 

آگـهـی  
Advertisement

اشتراک خبرنامه