
مقایسۀ تطبیقی نظریۀ استعارۀ مفهومی در شعر و تصویرگری
۱۲ آبان ۱۳۹۵مقایسۀ تطبیقی نظریۀ استعارۀ مفهومی در شعر و تصویرگری
با نگاهی به غزل «ما ز بالاییم و بالا میرویم» مولانا با تصویرسازی آیدین آغداشلو
چکیده
هدف پژوهش حاضر معرفی کاربرد نظریۀ استعارۀ مفهومی در هنر و به دست دادن روشی کارآمد برای هنرمندان تصویرگر است تا هنگام رویارویی با نمونه غزل عرفانی فارسی )نمونۀ موردی غزلی از کلیات شمس( توانایی لازم برای دستیابی به زیرساختهای غزل را به دست آورند. برای رسیدن به این غایت از روش مطالعۀ استعارۀ مفهومی در شعر و تصویر استفاده شده و ویژگیهای کاربردی این نظریه به منظور دستیابی به تصویرگری غزلیات که قابل تعمیم به دیگر متون نیز است، تشریح شده است. حوزۀ مطالعه غزلی از مولوی است که در مجموعۀ شمس فرهنگستان توسط آیدین آغداشلو هنرمند معاصر به تصویر کشیده شده است. غزل منتخب در این بررسی غزلی با مطلع «ما ز بالاییم و بالا میرویم / ما ز دریاییم و دریا میرویم» از مولانای رومی است که در مقایسۀ تطبیقی استعارههای مفهومی شعر و تصویر میزان کامیابی آغداشلو در تصویرگری مورد مطالعه قرار گرفته است. نتیجۀ این پژوهش روشنگر این مطلب است که استعاره مفهومی«طریقت سفر است» که از مهمترین استعارههای غالب در غزلیات مولوی است که بر طریقت و سلوک عارف دلالت دارند، در تصویرگری آغداشلو باز نمود تصویری یافتهاست. این پژوهش با روش توصیفی و جمع آوری مطالب به روش اسنادی یا کتابخانهای و تحلیل محتوای تصاویرانجام گرفته است.
کلید واژهها: استعارۀ مفهومی، غزل مولوی، تصویرگری، مولوی، آیدین آغداشلو