pt

نشست تصویرسازی قرآنی

۰۶ شهريور ۱۳۹۰

    

هشتمین نشست از سلسله نشست‎های قرآن و رسانه با موضوع تصویرسازی قرآن برگزار شد

     

 نشست تصویرسازی قرآن با حضور علی هاشمی‎ شهرکی مدیرعامل انجمن تصویرگران، دکتر حبیب‎اله صادقی عضو هیئت علمی دانشگاه هنر شاهد و دکتر مرتضی گودرزی رئیس پژوهشگاه فرهنگ و هنر اسلامی به همت معاونت مطبوعاتی و اطلاع رسانی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بعدازظهر دوشنبه سی و یکم شهریور در نمایشگاه قرآن برپا شد.
به گزارش روابط‎عمومی انجمن تصویرگران، هاشمی شهرکی در آغاز بحث پس از مروری بر تاریخچه تصویرگری، تصویرسازی را هنری واسطه برای بیان مفهوم و پیام به مخاطب معرفی کرد که می‎تواند با توضیح و شرح مفاهیم، آن‎ها را به صورتی ساده به مخاطب منتقل کند.
دکتر صادقی نیز با اشاره به قدمت تصویرسازی در ایران به درهم تنیدگی تصویرسازی و ادبیات به خصوص شعر اشاره کرد و درباره تصویرسازی قرآنی چنین گفت: باید با توجه به نقش ویژه قرآن در جامعه کارگروه‎هایی تشکیل شود که به صورتی اصولی و درست به بررسی بپردازند و به کشف رابطه‎هایی جدید میان تصویرسازی و مفاهیم عمیق قرآنی بپردازند.
مدیرعامل انجمن تصویرگران در ادامه ضمن بیان برخی از فعالیت‎های انجمن در تولید آثار مذهبی همچون برپایی دوسالانه نیایش در مشهد درباره تصویرسازی مذهبی چنین گفت: در این زمینه دو نگرش وجود دارد یکی نگرش تاریخی که به توصیف جنگ‎های صدراسلام و زندگی و رفتار پیامبر و امامان و مضامینی از این دست می‎پردازد و دیگری نگرشی معنوی است. در نگاه تاریخی هنرمند تصویرساز باید به تحقیق و پژوهش بپردازد تا همه جوانب از جمله نحوه زندگی، رفتار، پوشش و غیره را در دوره‎های مختلف بشناسد اما در نگرش معنوی باید به دنبال نقش مایه‎های جدی‎تر باشد تا بتواند مفاهیم و حال و هوای معنوی داستان را خلق کند.
وی یکی از مشکلات اصلی بر سر راه تصویرسازی قرآنی را وجود دلهره‎ای حاکم برفضای آن دانست که مانع می‎شود هنرمندان بتوانند به خلق تصاویر مرتبط با بعضی مفاهیم مانند فرشته و شیطان بپردازند و افزود: در تصویرسازی مذهبی تاریخی چنین محدودیت‎هایی کمتر است اما وقتی به مفاهیم معنوی و اسطوره‎ای می‎رسیم فشار بر تصویرگر بسیار زیاد می‎شود و ما را در رساندن این گونه پیام‎ها دچار مشکل می‎کند.
درپاسخ به این موضوع دکتر صادقی برخی آثار تصویرگری ضعیف و بسیار ساده شده را عاملی برای بروز چنین حساسیتی عنوان کرد و گفت: در چند سال گذشته تجربه‎هایی غیرعلمی انجام شد به طوری که گروهی از نگارگران عینیت پرداز از ترکیب‎های شخصیت‎های هندویی و گوتیک استفاده کردند که با مفاهیم و شخصیت‎های تاریخی مذهبی ما هماهنگ نبودند. گنجینه معنایی قرآن بسیار زیاد است و اگر هنرمند بتواند به نشانه‎های معنوی باارزش و ناب در این زمینه دست یابد آن گاه می‎تواند تصویرسازی قابل قبولی از قرآن ارائه دهد. هنرمند باید واژه‎های کلیدی در قرآن را بیابد و نشانه‎هایی ارزنده و غیرتکراری برای آن‎ها پدید آورد مثلا برای عدالت نماد ترازو مادی و تکراری است یا استفاده از جنسیت زن یا مرد در نمایش شیطان نادرست است. هنرمند معاصر برای معرفی قرآن باید جستجویی جدی و گسترده کند و با افزایش دانش بصری خود در این زمینه نشانه‎هایی جدیدتر و مفهومی‎تری تولید کند و این نیازمند تعهدی فردی در او است.
دکتر گودرزی نیز مشکل را در اصل رجوع به مفاهیم دانست و اوضاع کنونی هنر را در زمینه مفاهیم اسلامی از نظر کمی و کیفی نازل ارزیابی کرد و گفت: هنرانقلاب یک معاصرسازی قرآنی بود و در بطن آن اصل شهادت، ایثار، ایمان و غیره وجود داشت که مورد کم لطفی قرارگرفت.
هاشمی شهرکی در ادامه لازمه رسیدن به نمادها و نشانه‎های جدید را وجود مجالی برای تجربه کردن بیان کرد که هنرمند با حفظ حرمت قرآن بتواند مفاهیم را خرد کند، درک کند و رسیدن به آن را تجربه کند این می‎تواند نوعی مهندسی معکوس باشد یا نوعی سرمشق کردن. کسی که تازه سرمشق را شروع می‎کند خط زیبایی نخواهد داشت اما با این تمرین‎ها به زیبایی دست خواهد یافت. تصویرگر هم نیاز دارد تا سرمشق کند اگر مانع هنرمندان شویم به طبع در این زمینه وارد نمی‎شوند و پیشرفتی حاصل نخواهد شد.
دکتر گودرزی خودشناسی هنرمند و رسیدن او به قوت بیانی را زمینه ساز خلق آثار قوی و تاثیرگذار دانست و گفت: هنرمندان باید تمام امکانات فنی و بیانی حوزه تخصصی خود را بشناسند بعد از آن به دنبال بیان مفاهیم بروند وگرنه به آن مفاهیم ضربه خواهند زد. هنرمند باید با اعتقاد و ایمان دست به خلق اثر بزند تا مانند گذشتگان خودمان آثاری بی عیب و قدرتمند خلق کنند.

آگـهـی  
Advertisement

اشتراک خبرنامه