در هفته تصویرگری چه گذشت؟
۰۴ آذر ۱۳۹۶فاطمه عبادی_ ساعت 5 عصر یکشنبه هفتم آبان ۱۳۹۶ آیین افتتاحیه «هفته تصویرگری» در خانه هنرمندان برگزار شد، هفتهای که تا پانزدهم همین ماه میزبان اهالی هنر بود، از تصویرگران جوان و مشتاق گرفته تا پیشکسوتان این هنر. هفته تصویرگری، با مرکزیت نمایشگاه «ما تصویرگر هستیم»، در دهه ۹۰، یکی دوبار برگزار شده است، گاهی هم نمایشگاههای موضوعی آن را همراهی کرده است. اما دو دوره اخیر هفته تصویرگری با روال منظم و منسجمتری برپا شد. هفته تصویرگری، از سال گذشته تقویم ثابت پیدا کردهاست و دستورالعمل روشنتری دارد. به گفته کیانوش غریبپور، دبیر هفته تصویرگری ۱۳۹۶، «براساس مصوبه شورای سیاستگذاری هفته تصویرگری و با اعلام ۱۵ آبان به عنوان «روز تصویرگری»، این هفته بنابر جدول برنامههای خانه هنرمندان ایران، در حوالی همین روز، برگزار میشود».
کیانوش غریبپور، علت وجودی هفته تصویرگری را تعیین نقطه عطفی در مسیر حرفه تصویرگری و انجمن تصویرگران ایران میداند تا انجمن یکی از مهمترین فعالیتهای سالانه خود را در مبدا و مقصدی که تقویم ثابت دارد، متمرکز کند و اعتقاد دارد: «نمایشگاهها و برنامههای دیگر انجمن در طول سال هم برگزار میشود اما متمرکز کردن فعالیتهای جدی در یک دوره زمانی مشخص، به همه ما نظم میدهد. به علاوه دو نوبت گردهمایی بزرگ تصویرگران در افتتاحیه و اختتامیه، برای جامعه صمیمی و سرزنده تصویرگران، جذابیت دارد و تازه کردن دیدار با هنرمندانی که به طور معمول همه سال را در آتلیههایشان به کار و خلق اثر مشغولند، فرصت مغتنمی است».
دبیر هفته تصویرگری میگوید: «یکی دیگر از مهمترین اهداف برپایی این هفته ارتقای سطح حرفه و گشودن افقهای نو به روی هنرمندان تصویرگر است. از جهت دیگر معرفی تصویرگری به جامعه و تثبیت پایههای حرفه در فضای فرهنگی و اقتصادی، از اهداف مهم و بلندمدت هفته تصویرگری است. به نظر میرسد هفته تصویرگری دارد ابعاد مختلف حرفه تصویرگری را در رویدادی سالانه بررسی میکند، ارتقا میدهد و عمق میبخشد تا یکی از پرافتخارترین رشتههای هنرهای تجسمی، علاوه بر خلق آثار هنری درخشان در قامت یک حرفهی کامل هم، متشکل شود».
درهای نمایشگاههای تدارک دیده شده روز افتتاحیه در گالری زمستان و ممیز با عنوان «ما تصویرگر خود هستیم» توسط بنفشه احمدزاده، نمایشگاه «نشان آبان» توسط غزاله بیگدلو در گالری میرمیران و نمایشگاه «تصویرگران شهر» توسط مانلی منوچهری در گالریهای بهار، تابستان و پاییز به روی مخاطبان گشوده شد. آثار به نمایش درآمده نشان از اوضاع و احوال خوب تصویرگری دارد. طرحهایی که به دل مینشیند و نقش میسازد. کلیت موضوع نمایشگاه «ما تصویرگر خود هستیم» روایت تصویرگران از خودشان بود و البته این روایت فقط معنی سلف پرتره نداشت. از تمام گروههای سنی نیز در این نمایشگاه شرکت داشتند. کیانوش غریبپور درباره این سه نمایشگاه اصلی توضیح داد: «امسال برای نمایشگاه ما تصویرگر هستیم در میان اعضای انجمن با موضوع اتوپرترههای تصویرگرانه و با عنوان «ما تصویرگر خود هستیم» فراخوان دادیم که با وجود این که عملا دو هفته بیشتر زمان نبود، هنرمندان شاهکار کردند و ۱۹۰ اثر به نمایشگاه رساندند که بیهیچ مبالغهای، تا ۸۰ درصد آثار جزو بهترین آثار تصویرگری دهه اخیر است. به نظرم در سالهای اخیر این بهترین نمایشگاه تصویرگران ایران باشد. در این نمایشگاه هنرمندان تصویرگر موضوعی پیدا کردند که ظرفیتهای هنرمندانهتری از خود نشان بدهند و رها در خیال و تکنیک، اثر خلق کنند. گرچه تصویرگری در ذات خود موظف به رعایت حدود ارتباط با مخاطب است و بدون مدیوم و مخاطب بیمعنی است، اما این نمایشگاه بدون اینکه چنین واقعیتی را انکار کند، فضای راحتتری به هنرمندان داد. اینجا ظرفیتهای جدیدی را میبینیم که برای خود تصویرگران هم الهامبخش است».
دبیر هفته تصویرگری ادامه داد: «نمایشگاه دیگر «نشان آبان» است. مجموعهای از ۳۶ اثر از سه هنرمند برگزیده نشان آبان در سال ۹۵ که بسیار دیدنی است. کارهای دو استاد تصویرگری که بسیاری از هنرمندان امروز با دیدن آثارشان بزرگ و تصویرگر شدهاند و آثار دیدنی هنرمند جوانی که فضایی شاداب و دیدنی از تصویرگری را به کتابهای کودک و نوجوان ارزانی کرده است. استاد محمدعلی بنیاسدی و استاد غلامعلی مکتبی افتخار دادند و اجازه دادند کارهایشان را مرور کنیم و خانم غزاله بیگدلو هم با در اختیار گذاشتن مجموعه شخصی، همراهیمان کرد».
سال گذشته همزمان با هفته تصویرگری بنا به ضرورت تقویت مبانی نظری در بین تصویرگران شاهد برپایی نشستهایی بودیم. در این دوره نیز با توجه به اهمیت کتابهای تصویری همایش «کتابهای تصویری» به دبیری علی بوذری برگزار شد. اواخر تابستان با انتشار فراخوانی از تصویرگران و پژوهشگران ادبیات کودک و نوجوان خواسته شد تا مقالات خود را برای ارائه در این همایش ارسال کنند. در این زمینه مقالههایی از دانشگاههای شیراز، شهید بهشتی و دانشگاه هنر و همچنین اعضای انجمن تصویرگران دریافت شد. همایش «کتابهای تصویری» ۱۱ آبان ماه در سالن استاد جلیل شهناز خانه هنرمندان با ارائه 10 مقاله برگزار شد و 12 آبان ماه نیز به دو پنل تخصصی در مورد کتابهای تصویری اختصاص داشت. این همایش به موضوع ژانری نسبتاً جدید در کتابهای تصویری پرداخت که از نظر ساختمان ادبی ـ تصویری، در ایران کمتر تجربه شده است. غریبپور در این رابطه گفت: «این ژانر از حدود پنج سال پیش با مطرح شدن در جامعه نشر کتابهای کودک و نوجوان و در میان نظریهپردازان آن، ترویج شد و بعد از برگزاری سه دوره کارگاه خلق کتاب تصویری، بیشتر شناخته شد. این موضوع امروز علاوه بر نیاز به تدوین مبانی نظری، موضوع اختلاف سلیقههایی است که رسیدگی به آن را انجمن تصویرگران به عنوان تنها و مهمترین نهاد حرفهی تصویرگری، وظیفه خود دانست». مجموعه مقالات ارائه شده به مناسبت این همایش در قالب کتاب چاپ و منتشر خواهدشد. سند مکتوبی از همایش «کتاب تصویری» که ارکان آن را تصویر تشکیل میدهد و ممکن است فاقد متن باشد نیز در دستور انتشار است. تاکنون سه کارگاه کتابهای تصویری از سوی انجمن تصویرگران و انجمن نویسندگان کتاب کودک برگزار شده است و به زودی چهارمین کارگاه با همین سرفصل برگزار خواهدشد.
تصویرسازی در شش سال گذشته به فضای شهری راه پیدا کرده است و خوشبختانه آثار اجرا شده توسط تصویرگران در سطح شهر تهران با اقبال شهروندان روبرو شدهاند. این آثار اکنون در سطح شهر پراکنده هستند و تاکنون عملکرد تصویرگران در فضای شهری نقد و بررسی نشده است، برپایی این نمایشگاه فرصت مغتنمی بود تا آثار تصویرگران در سطح شهر نقد و بررسی شود. دستاندرکاران «هفته تصویرگری» دو نشست را برای نقد و بررسی آثار تصویرگران بر دیوارهای تهران تدارک دیدند. نشست تخصصی «تصویرگران شهر1» که سهشنبه 9 آبان با حضور اعضای پنل سیدمجتبی موسوی، مهدی قدیانلو، سیدامیر سقراطی و اردشیر میرمنگره در سالن استاد امیرخانی برگزار شد. همچنین نشست «تصویرگران شهر2» که چهارشنبه 10 آبان ساعت 17 تا 19 در همین سالن با حضور اعضای پنل بهنام زنگی، سیدمحمود شعیبی، کیانوش غریبپور، علی هاشمیشهرکی و اردشیر میرمنگره میزبان مخاطبان بود.
تقدیرها
در این مراسم محمدحسین سعلبیفر مدیر نگارخانه لاله نیز به دلیل همکاری صمیمانه به تصویرگران و برنامهریزی برای برپایی نمایشگاههای گروهی تصویرگری به طور سالانه به عضویت افتخاری انجمن تصویرگران ایران در آمد و مهسا هدایتی بیانیه اعضای انجمن تصویرگران ایران در هفته تصویرگری 96 را خواند.
یاران هفته تصویرگری