برگزیدگان مسابقۀ کتاب تصویری معرفی شدند
۱۳ بهمن ۱۳۹۳.
برگزیدگان مسابقۀ کتاب تصویری و مسافران نمایشگاه تصویرگری بلونیای 2015 معرفی شدند.
.
به گزارش روابطعمومی انجمن تصویرگران، در مراسم اختتامیۀ این مسابقه، سحر ترهنده، هدا حدادی، علیاصغر سیدآبادی، فریدون عموزاده خلیلی و کیانوش غریبپور؛ هیئت داوران این مسابقه پس از خواندن بیانیۀ زیر توسط هدا حدادی، برگزیدگان را معرفی کردند:
.
بیانیه هئیت داوران نخستین کارگاه خلق کتاب تصویری:
استعداد کم نظیر تصویرگری ایرانیان شاید از خیال روایتگرمان ریشه میگیرد یا در افسونی که شرق باشکوه را برای همیشه، در جادوی شاعرانگی غوطهور کرد. اکنون، نام هنرمندان تصویرگر ایرانی برای گوش فرهنگهای آسیا و اروپا آشناست. در درون هم بعد از چیزی نزدیک به یک دهه توقف و تکرار، زایش جدیدی در تصویرگری روی داده که چشم آینده را بیش از همیشه، پُر میکند.
.
با اینهمه، تصویرگری ما هنوز با کودک و نیازهای او یکی نیست. تصویرگری و ادبیات کودک ما در محدودۀ نخبگان مایۀ مباهات است اما در مواجهه با واقعیت حیات کتاب کودک، ناکام است. بازار موفق کتابهای ترجمه در مقایسه با سرنوشت ناکام تألیف، گواهی میدهد که کتاب کودک از واقعیت دور مانده و هنوز در دایرۀ بستۀ دلمشغولی نخبگان میچرخد.
.
این روزها، ناشران بزرگ دارند آرام آرام از سنت حجره به صنعت نشر میل میکنند. خانوادهها بیش از هر زمان دیگر در جستجوی کتابخوان کردن کودکاناند و نویسندگان و تصویرگران، زنگ خطر عدم استقبال از آثارشان را به وضوح شنیدهاند.
.
ورکشاپ کتابهای تصویری در چنین شرایطی و برای تمرین کارگروههای حرفهای خلق کتاب تصویری کودک شکل گرفت تا قدمی باشد کوتاه، اما مهم به سوی واقعیتِ کتاب کودک. وقتی به داوری کتابهای این کارگاه نشستیم، اثرات یک کار گروهی، با همفکری نویسنده و تصویرگر، با نظارت استادان کارگاه را دیدیم اما تغییر شگفتانگیزی پیش رویمان نبود. چرا که بیرون آمدن از ناحیۀ تکرار، تقلید و خلاقیتهای محدود، بهسادگی و با یکی دو کارگاه، ممکن نیست.
.
هنوز پوست ضخیم ضعف ایده، آغاز، انجام و پرداخت، جان داستانهای ما را اشغال کرده و هنوز، ضعف تکنیک و تقلید الگوهای خارجی، تصویرگری ما را آزار میدهد. با این وجود بدون اینکه بخواهیم این بیانیه را با خیر و خوشی تمام کنیم، از نتیجۀ یک تمرین کوتاه و ساده و صمیمی اولین کارگاههای خلق کتابهای تصویری خرسندیم.
.
ما ناچاریم به این راضی باشیم که قدم کوتاه اما موفقی برداشته شده، در عین حال گمان میکنیم تمدن امروز ایران نباید به موفقیتهای کوچک عادت کند. قلههای بلند ادبیات کودک منتظر قدمهای ماست و دلخوشیهای کوچک نباید مایۀ غفلت از نگاه به بالا و افقهای دور شود.
.
با چنین امیدی، با کمال احترام به هر پانزده گروه نویسنده ـ تصویرگر، نامزدها و برندۀ کارگاه خلق کتابهای تصویری را اعلام میکنیم و این رویداد را به برگزیدگان کارگاه، برگزارکنندگان آن و پدیدآورندگان ادبیات کودک ایران، تبریک میگوییم.
.
برگزیدگان:
کتاب برگزیده:
کتاب "کارت دعوت داری موش موشی؟" ؛ نویسنده: نسرین نوش امینی و تصویرگر: غراله بیگدلو، دریافت لوح تقدیر و برندۀ سفر به نمایشگاه بلونیا 2015.
.
کتابهای تقدیرشده:
کتاب "چه شال خوشمزهای"؛ نویسنده: هاجر بهاری و تصویرگر: رضا دالوند، دریافت لوح تقدیر.
.
کتاب "ما فیلها"؛ نویسنده: نسترن فتحی و تصویرگر: سمانه مطلبی، دریافت لوح تقدیر.
.
همچنین پنج کتاب زیر نیز به همراه سه کتاب تقدیرشده، برای چاپ توسط انتشارات علمی و فرهنگی انتخاب شدند:
کتاب "رلیپلی غمگین"؛ نویسنده: پیام ابراهیمی و تصویرگر: شیرین شیخی
.
کتاب "وقتی که قورباغهها زبانشان به هم گره خورد"؛ نویسنده: عادله خلیفی و تصویرگر: فائزه شکوری
.
کتاب "اژدها گولم زد"؛ نویسنده: حمید اباذری و تصویرگر: مریم یکتافر
.
کتاب "لقمه خوشمزه خوابالو"؛ نویسنده: اعظم مهدوی و تصویرگر: سمائه شریفی
.
کتاب "فکر من راست راستکی گمشده است"؛ نویسنده: روناک ربیعی و تصویرگر: بهاره نیاورانی
.
در مراسم اختتامیۀ این مسابقه، دکتر سیدعباس صالحی معاون فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد، امیر مسعود شهرامنیا، مدیرعامل موسسۀ نمایشگاههای فرهنگی ایران، دکتر مسعود کوثری مدیرعامل انتشارات علمی و فرهنگی، فریدون عموزادۀ خلیلی رئیس هیئت مدیرۀ انجمن نویسندگان کودک، کیانوش غریبپور رئیس هیئت مدیرۀ انجمن تصویرگران و جمعی از نویسندگان و تصویرگران حضور داشتند.
.
دکتر صالحی در سخنان خود، با اظهار خشنودی از برگزاری چنین کارگاههایی گفت: ما باید نگاه تزئینی به تصویر را کنار بگذاریم و این عامل را مقوّم متن بدانیم. وی با اشاره به اینکه ضعف ما در کتاب تصویری عدم وحدت ذاتی متن و تصویر است، افزود: یک رابطه ذاتی بایستی بین متن و تصویر ایجاد شود و تا این وحدت درونی بین این دو عامل شکل نگیرد ما شاهد رشد تعالی کتابهای تصویری نخواهیم بود.
معاون فرهنگی وزرات ارشاد، تولید کتابهای تصویری خوب برای کودکان و نوجوانان را نتیجۀ ارتباط منطقی تصویرگر و نویسنده دانست و گفت: باید فرصتی برای استمرار زمانی اینگونه کارگاههای فراهم کرد تا ارتباط بین نویسنده و تصویرگر برای خلق آثار بهتر در حوزه کودک و نوجوان بوجود آید.
.
کیانوش غریبپور نیز با بیان این نکته که ادبیات ایران به لحاظ ساختمان فکری در فضای قدیم مانده و به روز نیست، و به این خاطر، نویسندگان خلاق و پیشرو کم دارد، این مسابقه و کارگاه حاصل از آن را با وجود کاستیهای موجود در برگزاری آن تجربهای ارزشمند عنوان کرد و گفت: نکته قابل توجه دیگر، فاصله زیاد میان نویسندگان و تصویرگران کتاب کودک بود که با برگزاری کارگاه و ورکشاپ، دنیای ذهنی بین این نویسندگان و تصویرگران، تا حدود زیادی کاهش یافت.
وی خلق کتاب تصویری مناسب در بخش کودک را نیازمند زمان و ایجاد فضایی مناسب دانست و ابراز امیدواری کرد که برگزاری این ورکشاپها با حمایت ناشران ادامه پیدا کند و منجر به تولید کتابهای بیشتر و قابل توجهتری شود.
غریبپور، تصویر را نشانهای بی واسطهتر از متن دانست و گفت: تولید کتاب تصویری به شکل حرفهای بعد سالها خواهد توانست فرهنگ ما را از گفتاری بودن صرف به سمت درک نشانههای تصویری هدایت و رشد سواد بصری مخاطبان را باعث شود.
فریدون عموزاده خلیلی نیز در بخشی از سخنان خود گفت: اگر واقع بینانه به تجربه کارگاه خلق کتاب تصویری نگاه کنیم نمره قبولی میدهم به دو دلیل، اول اینکه این کارگاه در عمل به ما کمک کرد تا به تعریف کتاب تصویری نزدیک شویم و دوم اینکه تجربۀ یک کار تیمی واقعی و موفق را رقم زد و ضمن نزدیک شدن و آشنایی بیشتر نویسنده و تصویرگر توجهمان به عامل بسیار مهم دیگر یعنی کودکان به عنوان مخاطبان اصلی این کتابها جلب شود.
وی با بیان این نکته که ایدههایی برای کتاب تصویری مناسباند که میتوان با الهام از آنها به تصویر محسوس دست یافت، ادامه داد: کتاب تصویری کتابی است که بدون تعامل کودک شکل نمیگیرد به گونه ای که کودک باید در جهت فهم داستان آن نقش آفرینی میکند.
.
دکتر کوثری، نیز این همکاری را بسیار مهم دانست و گفت: دراین کارگاه همه یاد گرفتیم چطور با همکار کنیم و به تفاهم برسیم؛ تفاهم نویسنده و تصویرگر به نفع کودک و تفاهم انتشارات علمی و فرهنگی، موسسۀ نمایشگاههای فرهنگی و انجمنهای نویسندگان و تصویرگران با هم به نفع جریان تولید اندیشه برای کودکان و نوجوانان.
.سحر ترهنده هم به عنوان منتقد، برگزاری این کارگاه را موقعیت خوبی برای آسیبشناسی تولید کتاب تصویری در ایران دانست و گفت: این کارگاه باعث شد که نویسنده و تصویرگر بدون واسطۀ ناشر با یک دیگر کار کنند و از این بین تاحدی به این موضوع پی ببریم که ضعف اصلی در کجای کار است، بدون اینکه بخواهیم خیلی از این ضعف ها را به گردن ناشران بیندازیم.
.
این مراسم بعدازظهر روز یکشنبه، 12 بهمن در اندیشگاه سازمان اسناد و کتابخانۀ ملی، برگزارشد.
.